نقش برجسته فالح در ایذه تخریب شد

شرایط حفاظتی گوردخمه «بردگوری» درحالی نگران‌کننده اعلام شد که فعالان میراث‌فرهنگی خوزستان از تخریب یکی از مهمترین نقش‌برجسته‌های ایذه خبر دادند. علت تخریب نقش‌برجسته فالح در ورودی گوردخمه هنوز مشخص نیست اما فعالان میراث‌فرهنگی، شدت تخریب و سرقت‌های مکرر آثار تاریخی ایذه را بحران جدی این شهرستان عنوان می‌کنند.

خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ نقش‌‌برجسته فالح ایذه در بالای ورودی گوردخمه بردگوری واقع شده است.  باستان‌شناسان قدمت آن را به دوره الیمایی‌ نسبت می‌دهند. با این‌حال تماس‌های مکرر فعالان میراث‌فرهنگی با مسئولان اداره میراث‌فرهنگی شهرستان ایذه نتیجه‌ای به همراه نداشت. چنانچه رحمانی رئیس این اداره کل، از وجود این اثر تاریخی در ایذه  اظهار بی‌اطلاعی کرد.
 
اما «مجتبی گهستونی» فعال میراث‌فرهنگی و دبیر انجمن تاریانا، از وضعیت گوردخمه‌ بردگوری دشت سوسن ایذه و نقش‌برجسته فالح به خبرگزاری میراث‌فرهنگی اینطور می‌گوید: درحالی قرار بود از وضعیت حفاظتی گوردخمه بردگوری و نقش برجسته "مورد شعله فالح" گزارش‌هایی تهیه شود که ناگهان با تخریب جدی نقش مواجه شدیم.
 
این فعال میراث‌فرهنگی می‌افزاید: در رابطه با چگونگی و زمان تخریب نقش‌برجسته فالح اطلاعاتی در دست نیست. چراکه هیچ آثاری از تراشه و شکستگی در اطراف نقش مشاهده نشد. اما مسئله‌ای که کاملا هویدا بود به تراشه‌های سنگ برمی‌گردد که بر اثر بارندگی و مرور زمان محو و جابه‌جا شده‌ بودند.

این درحالی‌است که فعالان میراث‌فرهنگی شهرستان ایذه از سرقت عده‌ای سودجو در ماه‌های قبل خبر می‌دهند. گفته‌می‌شود توابع دهدز ایذه نیز با تخریب‌هایی مواجه شده، همچنین از نقش‌برجسته شماره 2 خنگ‌ اژدر که پیشتر  به سرقت رفته بود هیچ اطلاعاتی بدست نیامده است. این موارد سبب شده فعالان میراث‌فرهنگی ایذه نسبت به وضعیت آثار تاریخی خود احساس نگرانی بیشتری داشته باشند.
 
هرچند گهستونی اطلاعات و اخبار تخریب‌های اخیر شهرستان ایذه را به‌گوش مسئولان میراث‌فرهنگی این شهرستان می‌رساند اما به‌گفته این فعال میراث‌فرهنگی، رحمانی رئیس اداره کل میراث‌فرهنگی ایذه نیز از تخریب‌های اخیر اطلاعی ندارد.

این مسئول به فعالان میراث‌فرهنگی گفته است، در منطقه سوسن تنها یک نقش‌برجسته وجود دارد که هیچ خطری آن را تهدید نمی‌کند و مشخصات و اطلاعات آن  با گوردخمه و نقش‌برجسته فالح مطابقتی ندارد.  
 
با این‌حال این فعال میراث‌فرهنگی با در اختیار گذاشتن تصاویری از نقش‌برجسته و حصول اطمینان رئیس میراث ایذه از چنین اثری ادامه می‌‌دهد، پس از آنکه عکس‌ها در اختیار رئیس اداره میراث‌فرهنگی گذاشته شد این مسئول تاکید کرد، من هنوز موفق به دیدن این اثر نشده‌ام چراکه نقش‌برجسته فالح در منطقه کوهستانی واقع شده و با شهرستان ایذه نزدیک به دو ساعت فاصله دارد.
 
اما آنطور که فعالان میراث‌فرهنگی می‌گویند، پیگیری‌های میراث‌فرهنگی شهرستان از چگونگی تخریب این اثر تاریخی آغاز شده و نقش‌برجسته‌های جنگه و شیمن دشت سوسن نیز به‌سرعت بررسی می‌شوند.
 
گهستونی تاکید می‌کند، عدم شناسایی و ثبت این اثر ارزشمند توسط اداره میراث‌فرهنگی شهرستان ایذه نشان می دهد که روند شناسایی و حفاظت از آثار تاریخی در خوزستان با چالش جدی مواجه است.
 
«جعفر مهرکیان» و « نورالله مرادی نوروزی»، قدمت نقش برجسته فالح در ارتفاعات بخش سوسن را به دوره الیمایی نسبت می‌دهند. چراکه به‌اعتقاد این باستان‌شناسان، استقرار گوردخمه (برد گوری) در نزدیکی دیگر آثار مشابه بیانگر توجه خاص الیماییان به این منطقه کوهستانی بوده است.
 
منطقه سوسن در شمال شهرستان ایذه و در همجواری استان چهارمحال بختیاری قرار دارد و از ویژگی های منحصر به فرد تاریخی برخوردار است به گونه‌ای که به خاطر غنی بودن منطقه از آثار تاریخی ساخت سد کارون 2 منتفی شد.

به اشتراک بگذارید