قلعه والی، بنایی با 6 زیرزمین

قلعه والی ایلام كه در سال 1326 هـ . ق به دستور غلامرضا خان والی (ابوقداره) بر روی تپه ای تاریخی به نام چقامیرگ شكل گرفته، دارای 6 زیرزمین با معماری خاص است.

احتمال می رود این زیرزمین ها با شومینه و معماری خاص محلی برای استراحت در بهار و تابستان و نیز زمانی به عنوان زندان و شكنجه گاه استفاده می شده است.

ساخـتمان قلعه مزبور در زمینی به مـساحت 17/6487 متر احداث شده است. قلعه با نمایی تقریبا" ذوزنقه ای در حدود1466 مترمربع زیربنا دارد.

به گزارش واحد اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی كشور قلعه مذكور دارای سه ورودی در سه ضلع می باشد كه ورودی اصلی به شیوه یك هشتی منظم با طاق و در چین آجری است. قسمت میانی ضلع جنوبی به وسیله پله های منظم و كم شیب به خیابان و محوطه جنوبی مقابل قلعه مشرف می شود.

وجود این پله ها بیانگر اختلاف سطح محوطه زیربنای قلـعه با اراضی مـجاور جنوب قلـعه اسـت. در منتهی الیه درهـا دو هـشتی وجود دارد كه نور تعدادی از اتاق ها، از آنجا تامین می شود. این هـشتی ها به هشت ضلع منظم تـقسیم و با شـكستگی در آجرهای دیوار، اجرای انواع قوس بر سر نعل درگاهها، تزیینات آجری بالای آنها و اجرای طاق نماهایی در دیوار، مزین شده است.

سقف كلیه اتاق ها از ملات گچ و آجر با انواع و اقسام قوس های باربر و غیرباربر (تزیینی) به شیوه رومی است. و اطراف آنها با شكستگی و برجسته نمودن آجرها و همراه با كاشی های ریزرنگی، تزیین شده است.

قلعه دارای 22 اتاق تو در تو است. ضلع شرقی و غربی با سه راه پله با چرخش 90 درجه ای به پشت بام متصل می شود. اتاق های مشرف به انتهای اضلاع غربی و شرقی در قسمت جنوب، دارای تزیینات آیینه كاری و نقاشی هایی بانقوش انسان و تزیینات گوناگون است.

این بناهمچنین دارای اتاق شاه نشین دارای پنجره بزرگ چوبی، گچ بریهای منحصر بفرد با نقوش گل و گیاه و نیز حوض سنگی كوچك است