دستاوردهای اجلاس سالانه‌ی کمیته‌ی میراث جهانی یونسکو

سی‌وششمین اجلاس کمیته‌ی میراث جهانی سازمان یونسکو درحالی روز جمعه در سن‌پترزبورگ روسیه پایان یافت كه 26 محوطه‌ی تاریخی و طبیعی در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیدند.

به گزارش خبرگزاری ایسنا، سی‌وششمین اجلاس سالانه‌ی كمیته میراث جهانی سازمان یونسكو در تاریخ 24 ژوئن (4 تیر) برای بررسی 31 پرونده ثبت میراث جهانی در شهر «سن پترزبورگ» روسیه گشایش یافت.

در این اجلاس كه برای اولین‌بار در روسیه برگزار می‌شد، پرونده‌ی 31 محوطه تاریخی، طبیعی و یا تاریخی-طبیعی برای ثبت در فهرست میراث جهانی سازمان یونسكو مورد بررسی قرار گرفتند، این در حالیست كه تا قبل از این اجلاس، 936 محوطه تاریخی، طبیعی و یا تاریخی-طبیعی در فهرست میراث جهانی سازمان یونسكو به ثبت رسیده‌ بود.

پرونده‌ی 31 محوطه تاریخی، طبیعی و یا تاریخی-طبیعی كه برای ثبت در فهرست میراث جهانی سازمان یونسكو به این سازمان ارسال شده بودند، توسط كمیته‌ای متشكل از نمایندگان كشورهای الجزایر، کامبوج، کلمبیا، استونی، اتیوپی، فرانسه، آلمان، هند، عراق، ژاپن، مالزی، مالی، مکزیک، قطر، روسیه، سنگال، صربستان، آفریقای‌جنوبی، سوئیس، تایلند و امارات مورد بررسی قرار گرفت.

نخستین روز این اجلاس پس از برگزاری مراسم افتتاحیه با حضور دكتر »ایرینا بوكووا» ـ دبیركل سازمان یونسكو ـ آغاز شد و با توجه به پذیرفته‌شدن عضویت فلسطین در سازمان یونسكو،‌ كلیسای محل ولادت حضرت مسیح (ع) به عنوان نخستین میراث جهانی‌ فلسطین به ثبت جهانی رسید.

این كلیسا با قدمتی 1600 ساله در منطقه‌ی «ناصره» شهر بیت‌اللحم در كرانه‌ی باختری رود اردن واقع شده و یكی از جاذبه‌های گردشگری این منطقه محسوب می‌شود كه سالانه میزبان هزاران گردشگر است. البته کمیته‌ی میراث جهانی یونسکو  پس از ثبت جهانی این كلیسا، در راستای مرمت و حفاظت از این بنای تاریخی، آن را در فهرست میراث جهانی در خطر این سازمان قرار داد.

در روزهای بعد نیز 25 محوطه‌ی تاریخی و طبیعی به ثبت جهانی سازمان یونسكو رسیدند كه عبارتند از :

** شهر تاریخی «كیسانگ» در كره شمالی و در مناطق مرزی این كشور با كره‌جنوبی كه از معماری منحصر به فردی برخوردار است.

**  برج آجری «گنبد قابوس» از قرن دهم میلادی در ایران كه با خلق الگوی «برج ـ مقبره» یك اثر تاریخی منحصر به فرد به شمار می‌رود.

**  «مسجد جامع اصفهان» در ایران با سبك معماری ویژه که بخش‌های گوناگون آن در طول نزدیک به 2000 سال شکل گرفته‌ و طی سال‌ها همواره در حال مرمت و بازسازی بوده است.

** دره‌ی تاریخی «لنگ‌گونگ» در مالزی كه چهار محوطه‌ی تاریخی را در خود جای داده و حدود 2000 سال قدمت دارد. تاكنون آثار تاریخی فراوانی در غارهای این منطقه و همچنین نشانه‌هایی از ساخت ابزارآلات فلزی و سنگی در آن كشف شده‌اند.

** چشم‌انداز زیبای «گرند پری» در استان ﻧـﻮواﺳـﮑـﺎﺷـﯿـﺎی كانادا علاوه‌بر داشتن ارزش طبیعی بالا به دلیل در اختیار داشتن گونه‌های نادر جانوری و گیاهی، آثار تاریخی زیادی كه قدمت برخی از آن‌ها به 300 سال می‌رسد را در خود جای داده است.

** محوطه‌ی تاریخی «آلمادن و ایدریجا» مشترك بین دو كشور اسلوونی و اسپانیا در سال‌های گذشته مملو از معادن فعال بوده كه بخش عمده آنها در قرن پانزدهم میلادی مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند. در این منطقه‌ی تاریخی علاوه‌بر بقایای چندین معدن، آثار تاریخی دیگری همچون قلعه و بقایای چندین خانه و كلیسا نیز به چشم می‌خورد.

** خانه اپرای «بایریوس» در آلمان نیز یكی از بناهای شاخص قاره اروپا از نظر معماری محسوب می‌شود و در فاصله سال‌های 1745 تا 1750 میلادی احداث شده است. در این اثر تاریخی از یك نوع سیستم منحصر به فرد پخش صدا استفاده شده كه با وجود گذشت قرن‌ها همچنان كارایی خود را حفظ كرده است. این بنای تاریخی طی سال‌ها به كرات مورد بازسازی قرار گرفته و فضای داخلی آن توسط نقاشان مشهوری تزیین شده است.

** شهر تاریخی «الواس» در پرتغال نیز آثار تاریخی زیادی را كه قدمت برخی از آن‌ها به 400 سال می‌رسد در خود جای داده است. البته سنگ بنای این شهر در قرن دهم میلادی گذاشته شد، اما الواس زمانی شهرت یافت كه پس از استقلال پرتغال در سال 1640 میلادی، بناهای تاریخی زیادی از جمله استحكامات نظامی در آن احداث شدند.

**  مجموعه معادن تاریخی «نرد-پاس دی كالایس» در فرانسه نیز قدمتی 300 ساله داشته و در زمینی به مساحت 120 هزار هكتار واقع شده‌اند. این منطقه مملو از معادن مختلف بوده كه بیشتر آنها معادن زغال سنگ هستند. اكنون با گذشت صدها سال از متروكه شدن این معادن، آثار تاریخی زیادی در این منطقه بر جا مانده كه از آن جمله می‌توان به خانه‌های محل زندگی كاركنان، چندین كلیسا و ریل‌های ویژه حمل زغال سنگ اشاره كرد.

** «تاسیسات پرورش مروارید» در بحرین شامل 17 ساختمان‌، چندین قلعه و چند اسلكه كوچك است كه از سال‌های دور برای صید مروارید از آنها استفاده می‌شده و طی قرن‌ها نقش بسزایی در معیشت مردمان این كشور كوچك ایفا می‌كرده است.

** محوطه‌ی تاریخی «ژانادیو» در كشور چین در غرب دیوار چین واقع شده و آثاری از پایتخت افسانه‌ای «كوبلای خان» را در خود جای داده است. این آثار كه قدمتی در حدود 800 سال دارندو تا به حال بخش عمده آنها ناشناخته مانده، به سلسله «یوآن» تعلق دارند، این در حالیست كه 25 هزار هكتار مرتع نیز این محوطه تاریخی را احاطه كرده كه چشم‌ انداز زیبایی به آن بخشیده است.

** چشم‌انداز طبیعی «باسساری» در جنوب شرقی سنگال واقع شده و از تنوع گیاهی و جانوری متنوعی بهره می‌برد. این منطقه همچنین محل زندگی ساكنان نخستین كشور سنگال بوده كه همچنان در دنیای مدرن آداب و رسوم صدها سال قبل خود را حفظ كرده‌اند.

** شهر تاریخی «گرند باسام» كه از آن به عنوان نخستین پایتخت ساحل عاج نام برده می‌شود، در اوایل قرن نوزدهم میلادی احداث شد و آن را می‌توان نخستین نمونه شهرسازی اروپایی در یك كشور آفریقایی دانست، این در حالیست كه همچنان در حومه این شهر آثاری از معماری سنتی ساكنان آفریقا كه در دهه‌های گذشته از طریق ماهیگیری امرار معاش می‌كردند، به چشم می‌خورد.

** چشم‌انداز زیبای شهر «ریودوژانیرو» در جنوب شرقی برزیل كه شامل مجسمه‌ی مسیح، جنگل، خلیج‌های اقیانوس اطلس، تپه‌های ساحلی و ساحل شنی پاك است.

** مجموعه دریاچه‌های «یونییانگا» در چاد شامل 18 دریاچه در قلب صحرای مشهور «ساهارا» است كه مایه‌ی حیات ساكنان محلی و محل زندگی گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری و همچنین میكرو ارگانیزم‌ها است.

** محوطه تاریخی «كاتالهایوك» در تركیه كه به عصر سنگ تعلق دارد، قدمتی 9400 ساله داشته و شامل دو تپه تاریخی است كه كه در آن می‌توان آثاری از 18 دوره تغییرات جوی، صدها خانه و هزاران سنگ‌نگاره را مشاهده كرد.

** مجموعه معادن تاریخی «والونیا» در بلژیك با قدمتی چند صد ساله در منطقه‌ای به همین نام واقع شده و اكنون با گذشت صدها سال از متروكه شدن این معادن، آثار تاریخی زیادی در این منطقه بر جا مانده است.

** كوه «قاتس غربی» در هند كه آن را قدیمی‌تر از كوه‌های هیمالیا می‌دانند نیز دارای دریاچه‌های زیبا، جنگلهای بكر و گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری است.

** مجموعه پارك‌های ملی «سانگها» در كامرون با 750 هزار هكتار مساحت، دارای دریاچه‌های زیبا و گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری و جنگلهایی است كه تابحال پای هیچ انسانی به برخی مناطق آن نرسیده است.

** محوطه‌ی تاریخی «چنجیانگ» در چین كه مملو از هزاران سنگواره با قدمت چند صد هزار ساله است.

** محوطه‌ی تاریخی-طبیعی «هالسینگلند» در سوئد كه علاوه‌بر دارا بودن دریاچه‌‌ای زیبا و گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری، آثاری از قرون وسطی را در خود جای داده است.

** پارك ملی لینا در روسیه كه در دل جنگل‌های انبوه منطقه سیبری واقع شده، دارای صدها ستون طبیعی از جنس سنگ آهك است كه ارتفاع برخی از آنها به 300 متر نیز می‌رسد.

** بخش تاریخی شهر «رباط» در مراكش كه یكی از نمونه‌های منحصر به فرد معماری در قاره آفریقا به حساب می‌آید.

** غارهای تاریخی «كارمل» در فلسطین اشغالی كه نشانه‌هایی از انسانهای نخستین را در خود جای داده‌اند.

** مرداب‌های كشور «پالائو» در اقیانوس آرام كه از تنوع بالای جانوری و گیاهی بهره می‌برد.

در اجلاس امسال همچنین مجموعه‌ی تاریخی «قلعه لاهور و باغ‌های شالیمار» در پاكستان و مزارع پله‌ای برنج «كوردیللراس» در اندونزی از فهرست میراث جهانی در خطر سازمان یونسكو خارج شده و مجموعه قلعه‌های تاریخی «پاناما» با قدمتی نزدیك به سه قرن، دو محوطه تاریخی كاهگلی شامل در مالی و بندر لیورپول نیز در فهرست میراث جهانی در خطر این سازمان جای گرفتند.

کمیته‌ی میراث جهانی سازمان یونسکو در بیانیه پایانی اجلاس امسال همچنین از تخریب چندین مقبره‌ی تاریخی توسط افراط‌گرایان در شمال كشور آفریقایی مالی كه پس از ثبت آنها در فهرست میراث جهانی سازمان صورت گرفت شدیدا ابراز نگرانی كرد.